Kolonoskopija
Šta je kolonoskopija?
Kolonoskopija je endoskopska procedura koja omogućava pregled debelog creva i završnog dela tankog creva. Kolonoskop je instrument kojim se obavlja pregled i koji omogućava da se unutrašnjost debelog creva i završni deo tankog creva vidi na monitoru. Pregled traje 30-45 minuta.
Indikacije/zašto se radi?
- U cilju ispitivanja uzroka pojave sledećih simptoma i znakova: bola u trbuhu, pojave sveže krvi u stolici, crne prolivaste stolice, hroničnog zatvora, hroničnog proliva (dijareja) i drugi.
- U cilju ranog otkrivanja zloćudnog tumora (karcinoma) debelog creva.
- U cilju uzimanja tkiva za biopsiju i otkrivanja upale ili tumora (malignog ili benignog).
- U cilju uklanjanja polipa (terapijska namena).
Kako se izvodi?
- Procedura se izvodi u lokalnoj ili kratkotrajnoj opštoj anesteziji. U lokalnoj anesteziji pregled nije bolan, ali je neprijatan. Sve češće se savetuje primena kratkotrajne opšte anestezije.
- Izvodi se uz pomoć kolonoskopa. Kolonoskop je dugačka fleksibilna cev sa video kamerom na vrhu koja se uvodi kroz čmar preko celokupnog debelog creva do ušća debelog u tanko crevo. Kako bi se omogućio adekvatan pregled sluznice, vazduh se uvodi u debelo crevo zbog čega možete imati grčeve ili pozive na pražnjenje.
- Tokom procedure moguće je uzeti malu količinu tkiva za patohistološku analizu.
Potencijalni rizici
- Alergijska reakcija na anestetik ili lek koji se daje pre intervencije.
- Krvarenje sa mesta sa kog je uzeto tkivo za biopsiju ili sa mesta sa kog je uklonjen polip.
- Povreda zida debelog creva (perforacija) instrumentom.
Priprema
- Kako bi se kolonoskopija adekvatno obavila, debelo crevo treba biti oslobođeno sadržaja, što se može postići upotrebom lekova koji prazne creva i dijetom. Priprema u većini slučajeva počinje 24 sata pre pregleda. Isplanirajte svoje obaveze, jer je neophodno da dan pre kolonoskopije budete blizu toaleta. U nekim slučajevima priprema za kolonoskopiju je duža i mora se obavljati u bolničkim uslovima.
- Dan pre procedure ne smete jesti čvrstu hranu. Možete unositi nealkoholne bistre napitke: bistre supe, bistre voćne sokove, čaj, vodu. Izbegavajte crvene napitke. Noć pre procedure nemojte ništa jesti i piti. Možete uzeti svoje lekove sa malom količinom vode.
- Kao lek za pripremu se najčešće koristi Fortrans prašak i to na sledeći način: Rastvorite dve kesice Fortrans praška u 2 litra vode i u 10h ujutru počnite da pijete. Ovu količinu tečnosti bi trebalo da popijete u naredna 2 -2,5 sata. Pražnjenje debelog creva počinje sa 1-2 sata nakon što ste popili Fortrans. U 18 h rastvorite još dve kesice Fortrans praška u 2 litra vode i pijte tokom naredna 2 – 2,5 sata.
- Ukoliko bolujete od šećerne bolestiposavetujte se sa Vašim lekarom o korigovaju doze insulina pre procedure.
- Ukoliko uzimate lekove koji sprečavaju zgrušavanje krvi (Aspirin, Plavix, Clopidix, Farin, Sincum, Sintrom, Pradaxa, Xarelto, Eliquis, Fraxiparin) posavetujte se sa Vašim lekarom o korigovanju doze leka pre procedure.
Nakon kolonoskopije
- Ukoliko se kolonoskopija izvodi u opštoj anestezijinije preporučljivo da sledeća 24 sata radite i vozite. Poželjno je da na intervenciju dođete u pratnji.
- Možete osećati naduvenost ili ispuštati gasove (ovi simptomi prolaze nakon nekoliko sati).
- Čajevi i voda se mogu piti nakon 2 sata, nakon toga možete imati lagani obrok. Ako imate jak bol u stomaku, temperaturu veću od 38 C ili jače krvarenje, javite se odmah svom gastroenterologu.